Dochód z pracy najemnej wykonywanej za granicą często niesie za sobą konsekwencję złożenia
załącznika PIT ZG. W większości przypadków pracy najemnej świadczonej za granicą dochody
uzyskiwane z tego tytułu należy rozliczyć również w Polsce. Natomiast posiadanie obywatelstwa
polskiego nie obliguje do zapłaty podatku w Polsce.
Kiedy zobowiązanie to powstaje również w Polsce?
W jaki sposób rozliczyć dochody z zagranicy, aby nie była konieczna korekta PIT?
Jak wyliczyć dochód z zagranicy do PIT?
W jakim terminie należy rozliczyć PIT-ZG?
Ile deklaracji PIT z załącznikiem ZG należy złożyć?
Odpowiedź na powyższe pytania znajdą Państwo w tym artykule.
Rezydencja podatkowa a PIT ZG
O miejscu i zakresie opodatkowania decyduje rezydencja podatkowa, czyli miejsce zamieszkania dla
celów podatkowych. Zgodnie z art. 3 ust. 1a Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych polskim
rezydentem podatkowym jest osoba, która:
- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych
(ośrodek interesów życiowych) lub - przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Polski rezydent podatkowy jest zobowiązany do rozliczenia się z podatku dochodowego w Polsce oraz
jego obowiązek podatkowy jest nieograniczony. To znaczy, że obowiązek podatkowy obejmuje całość
dochodów, niezależnie od miejsca, w którym zostały uzyskane. Natomiast ograniczony obowiązek
podatkowy występuje w kraju osiągania dochodów, tym samym obejmuje on jedynie przychody
uzyskiwane na terytorium tego kraju.
Rozliczenie dochodu z pracy zagranicą w PIT ZG
Rozliczanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą może przebiegać na kilka sposobów
w zależności od sytuacji, w jakich świadczona jest praca.
Pierwszy przypadek: polski pracodawca oddelegowuje pracownika za granicę, wypłacając mu
wynagrodzenie bezpośrednio z Polski. Jeśli pracodawca nie korzysta przy tym z zakładu usytuowanego
na terenie kraju, do którego został oddelegowany pracownik, wówczas dochody osiągane w ten sposób
podlegają opodatkowaniu jedynie w Polsce i muszą zostać wykazane w deklaracji PIT z załącznikiem
ZG. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy delegacja trwa dłużej niż 182 dni, wtedy dochody będą opodatkowane
również przez organy skarbowe kraju, w którym świadczona jest praca.
Natomiast jeśli wynagrodzenie wypłacane jest przez zakład zagraniczny lub pracownik oddelegowany
jest do pracy u zagranicznego pracodawcy i to on wypłaca wynagrodzenie, wówczas dochody muszą
być wykazywane w deklaracji zarówno za granicą, jak i w Polsce.
Drugi przypadek: praca wykonywana jest zdalnie na terytorium Polski, a wynagrodzenie wypłacane jest
przez zagranicznego pracodawcę. W takiej sytuacji dochody opodatkowane są tylko w Polsce. Należy
jednak pamiętać o samodzielnym uiszczaniu wpłat zaliczki na podatek dochodowy.
Trzecia sytuacja: gdy polski rezydent podatkowy pracuje za granicą na rzecz zagranicznego
pracodawcy. Wówczas dochody muszą być wykazane zarówno w deklaracji podatkowej składanej za
granicą, jak i w Polsce.
Metody unikania podwójnego opodatkowania
Polska zawarła umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania z 90 państwami,
na mocy których istnieją dwie metody rozliczeń dochodów uzyskiwanych za granicą:
- metoda wyłączenia z progresją oraz
- metoda proporcjonalnego odliczenia.
Metoda, którą należy wykorzystać do rozliczenia dochodu osiągniętego za granicą określona jest
w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem, w którym został osiągnięty dochód.
W przypadku gdy Polska nie zawarła takiej umowy z państwem, na terenie którego była świadczona
praca, ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia. Wybór niewłaściwej metody będzie
skutkował koniecznością utworzenia korekty PIT z załącznikiem ZG.
Metoda wyłączenia z progresją
W metodzie tej osiągnięty za granicą dochód, zostaje wyłączony z podstawy opodatkowania w Polsce,
wpływając jedynie na ustalenie stawki podatku od dochodu osiągniętego w Polsce. Stawka podatku
ustalana jest dla całego dochodu, czyli tego uzyskanego zarówno w Polsce jak i za granicą – od sumy
tych dochodów oblicza się podatek. Następnie należy ustalić stopę procentową wyliczonego podatku do
sumy osiągniętych dochodów (trzeba podzielić podatek obliczony według polskiej skali podatkowej przez
sumę dochodów z Polski i zagranicy i kolejno pomnożyć przez 100). Stopa procentowa służy do
wyliczenia podatku od dochodów z Polski. Tak obliczony podatek należy pomniejszyć o wcześniej
zapłacone zaliczki.
Zastosowanie metody wyłączenia z progresją zobowiązuje podatnika do złożenia zeznania rocznego, jeżeli:
- osiągnie inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej
- będzie chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
W tej metodzie dochód osiągany za granicą jest także opodatkowany w Polsce, jednak od należnego
podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości
podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany za granicą. Konieczne jest wyliczenie
podatku należnego od sumy dochodów osiągniętych w Polsce oraz za granicą. Następnie należy
obliczyć stosunek dochodu zagranicznego do całkowitego dochodu. Osiągnięty procent trzeba
pomnożyć przez wyliczony wcześniej podatek w celu ustalenia limitu odliczenia podatku. W przypadku
błędnego ustalenia limitu, a tym samym wskazania źle wyliczonej wysokości podatku, konieczna będzie
korekta PIT z dochodem z zagranicy.
Zastosowanie metody proporcjonalnego odliczenia bezwarunkowo zobowiązuje podatnika do wykazania
w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego za granicą. Dodatkowo, jeżeli podatnik tymczasowo
przebywa za granicą i osiąga dochody z wykonywanej tam pracy bez pośrednictwa płatnika, to ma
obowiązek wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy.
Obliczenie dochodu do PIT ZG
Bez względu na to w jakim państwie został osiągnięty dochód, sposób obliczenia do PIT ZG jest taki
sam. Osiągnięte za granicą wynagrodzenie należy pomniejszyć o 30% równowartości diety z tytułu
podróży służbowej za każdy dzień pobytu za granicą, kiedy podatnik pozostawał w stosunku służbowym.
Wysokość diet odpowiadających państwu świadczenia pracy określona jest w rozporządzeniu Ministra
Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu
w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Uzyskaną kwotętrzeba przeliczyć na złote według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień
roboczy poprzedzający dzień uzyskania przychodu. Od tak obliczonego przychodu odejmuje się
przysługujące koszty uzyskania przychodów.
Obowiązki polskiego rezydenta podatkowego
W związku z powyższym polski rezydent podatkowy świadczący pracę najemną za granicą jest
zobowiązany złożyć deklarację PIT-36 z załącznikiem ZG, na której rozliczy wszystkie osiągnięte
dochody, odrębnie dla każdego państwa, w którym osiągnięte były one osiągnięte. Załącznik ZG trzeba
wypełnić dla danego kraju tylko w przypadku, gdy w tym państwie zostały osiągnięte dochody. Załącznik
ten można dołączyć do zeznań PIT-36, PIT-36L, PIT-38, PIT-39.
